Sau khi cân nhắc các tình tiết trong vụ tham ô tài sản xảy ra tại Công ty cổ phần Bất động sản điện lực dầu khí Việt Nam (PVP Land), tòa đã tuyên phạt bị cáo Trịnh Xuân Thanh mức án tù chung thân, bị cáo Đinh Mạnh Thắng 9 năm tù.
Buổi tuyên án diễn ra chậm 40 phút so với dự kiến. Hệ thống âm thanh trong phòng theo dõi phiên xử qua màn hình dành cho báo chí gặp trục trặc. Trong khoảng 10 phút đầu, phóng viên chỉ thấy hình, không có tiếng, sau đó có tiếng nhưng nhỏ, khó nghe.
Các bị cáo đủ căn cứ cấu thành tội “Tham ô tài sản”
Theo chủ tọa phiên tòa, hành vi chiếm đoạt của các bị cáo Trịnh Xuân Thanh, Đào Duy Phong, Nguyễn Ngọc Sinh, Đặng Sỹ Hùng, Đinh Mạnh Thắng, Thái Kiều Hương, Lê Hòa Bình, Nguyễn Thị Kim Thoa, Huỳnh Nguyễn Quốc Duy đã đủ căn cứ cấu thành tội “Tham ô tài sản” theo quy định tại Điều 278 BLHS năm 1999.
Bản cáo trạng số 12/CTr-VKSTC-V3 ngày 27/12/2017 của Viện KSND tối cao truy tố với các bị cáo về tội danh trên là có căn cứ, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Thực hiện BLHS năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017, căn cứ nghị quyết số 41 ngày 20/6/2017 về việc áp dụng BLHS năm 2015 theo nguyên tắc có lợi cho người phạm tội, hành vi tham ô tài sản của các bị cáo trong vụ án này cần được áp dụng xét xử theo điểm a, khoản 4 Điều 353 BLHS năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2018.
Kết quả điều tra cùng lời khai các bị cáo và những người liên quan tại phiên tòa đã đủ căn cứ kết luận, các bị cáo Trịnh Xuân Thanh, Đinh Mạnh Thắng, Thái Kiều Hương, Đào Duy Phong, Nguyễn Ngọc Sinh, Huỳnh Nguyễn Quốc Duy đã có sự móc nối, chỉ đạo, thông đồng với các bị cáo Lê Hòa Bình, Nguyễn Thị Kim Thoa để thực hiện việc ký Hợp đồng chuyển nhượng cổ phần với giá 34 triệu đồng/m2, thấp hơn giá trị thực tế đã đặt cọc là 52 triệu đồng/m2 để lấy số tiền chênh lệch hơn 87 tỷ đồng, chia nhau chiếm đoạt.
Theo HĐXX, toàn bộ 12.120.000 cổ phần mà PVP Land sở hữu tại Cty Xuyên Thái Bình Dương thuộc phần vốn góp của PVC là doanh nghiệp Nhà nước có 87,87% vốn của Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam do Trịnh Xuân Thanh làm Chủ tịch HĐQT và Đào Duy Phong – Chủ tịch HĐQT PVP Land, Nguyễn Ngọc Sinh – Tổng Giám đốc PVP Land là người đại diện phần vốn góp của PVC tại PVP Land.
Do vậy, số cổ phần này thuộc tài sản của Nhà nước giao cho các bị cáo Trịnh Xuân Thanh, Đào Duy Phong và Nguyễn Ngọc Sinh là những người có chức vụ, quyền hạn trong doanh nghiệp quản lý, nhưng các bị cáo đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt thông qua hình thức chuyển nhượng cổ phần với giá thấp hơn giá trị thực tế để rút ra nhằm chiếm đoạt hơn 87 tỷ đồng và thực tế đã chiếm đoạt được 49 tỷ đồng.
Xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo Đinh Mạnh Thắng
Tại tòa, bị cáo Trịnh Xuân Thanh giữ nguyên lời khai như ở cơ quan điều tra và cho rằng bị cáo không phạm tội tham ô tài sản. Bị cáo Đinh Mạnh Thắng cho rằng bản thân không biết gì về việc mua bán cổ phần.
HĐXX nhận định, hành vi phạm tội của các bị cáo là đặc biệt nguy hiểm cho xã hội, ảnh hưởng nghiêm trọng đến niềm tin của quần chúng nhân dân về hiệu quả kinh tế của các doanh nghiệp Nhà nước, đã tạo ra dư luận xấu trong xã hội.
HĐXX đánh giá, bị cáo Trịnh Xuân Thanh giữ vai trò chỉ đạo. Bị cáo giữ chức trách Chủ tịch HĐQT PVC, là người có chức vụ, quyền hạn cao nhất ở PVC, có vai trò quyết định việc cho chuyển nhượng hơn 12 triệu cổ phần. Bị cáo đã chỉ đạo Đào Duy Phong, Nguyễn Ngọc Sinh thực hiện hành vi phạm tội. Bản thân bị cáo đã chiếm hưởng số tiền 14 tỷ đồng.
Sau khi thực hiện hành vi phạm tội, bị cáo có thủ đoạn che giấu hành vi phạm tội. Quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo chưa thật thành khẩn khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội, chỉ khai nhận một phần hành vi phạm tội của mình.
Đối với bị cáo Đinh Mạnh Thắng, HĐXX xác định, bị cáo Thắng đã trực tiếp tác động để các bị cáo Trịnh Xuân Thanh, Đào Duy Phong, Nguyễn Ngọc Sinh quyết định bán cổ phần, chiếm đoạt tài sản. Bị cáo Đinh Mạnh Thắng chiếm đoạt 5 tỷ đồng nên vài trò bị cáo Đinh Mạnh Thắng cao hơn bị cáo Thái Kiều Hương.
Tuy nhiên, quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo Đinh Mạnh Thắng đã khai nhận hành vi phạm tội của mình. Số tiền 5 tỷ đồng đã được bị cáo Đinh Mạnh Thắng trả lại khi Thái Kiều Hương yêu cầu. Quá trình công tác, bị cáo có nhiều thành tích, được tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ nên cần xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt cho bị cáo.
Vì các lẽ trên, Tòa khẳng định, các bị cáo Trịnh Xuân Thanh, Đào Duy Phong, Nguyễn Ngọc Sinh, Đinh Mạnh Thắng, Thái Kiều Hương, Lê Hòa Bình, Nguyễn Thị Kim Thoa, Huỳnh Nguyễn Quốc Duy phạm tội “Tham ô tài sản”.
Về hình phạt, áp dụng các quy định của pháp luật, HĐXX tòa sơ thẩm quyết định tuyên phạt Trịnh Xuân Thanh, nguyên Chủ tịch HĐQT PVC, mức án tù chung thân; Đào Duy Phong, nguyên Chủ tịch HĐQT PVP Land: 16 năm tù; Nguyễn Ngọc Sinh, nguyên Tổng Giám đốc PVP Land: 13 năm tù.
Bị cáo Đinh Mạnh Thắng, nguyên Chủ tịch HĐQT Cty CP đầu tư và thương mại dầu khí Sông Đà, bị tuyên phạt 9 năm tù.
Bị cáo Thái Kiều Hương, nguyên Phó Tổng Giám đốc Cty Vietsan: 10 năm tù; Huỳnh Nguyễn Quốc Duy: 10 năm tù.
Bị cáo Lê Hòa Bình: Chủ tịch HĐQT Cty 1/5, Cty Minh Ngân: 8 năm tù; tổng hợp hình phạt tù chung thân tại Bản án số 134 ngày 15/3/2017 của TAND cấp cao tại Hà Nội buộc bị cáo phải chấp hành hình phạt chung cho cả hai bản án là tù chung thân.
Bị cáo Nguyễn Thị Kim Thoa, Kế toán trưởng Cty 1/5, Cty Minh Ngân: 6 năm tù; tổng hợp hình phạt tù chung thân tại Bản án số 134 ngày 15/3/2017 của TAND cấp cao tại Hà Nội buộc bị cáo phải chấp hành hình phạt chung cho cả hai bản án là tù chung thân.
Trước đó, theo cáo buộc của Viện kiểm sát trình bày tại tòa, ngày 27/3/2010, Công ty CP Dịch vụ Xuyên Thái Bình Dương (Cty Xuyên Thái Bình Dương) gồm 5 cổ đông sáng lập đã thống nhất ký Hợp đồng đặt cọc chuyển nhượng toàn bộ 24 triệu cổ phần sở hữu cho Lê Hòa Bình – Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần xây dựng và dịch vụ 1/5 với giá là 20.756,34 đồng/cổ phần, tương đương 52 triệu đồng/m2 đất dự án Nam Đàn Plaza.
Sau khi ký hợp đồng đặt cọc, Lê Hòa Bình đã tiến hành ký Hợp đồng chuyển nhượng cổ phần với từng cổ đông sáng lập của Cty Xuyên Thái Bình Dương. Hợp đồng chuyển nhượng cổ phần với các 4 cổ đông khác được ký theo giá như thỏa thuận đặt cọc là 52 triệu đồng/m2. Riêng Hợp đồng chuyển nhượng của Công ty CP Bất động sản điện lực dầu khí Việt Nam (PVP Land) do Nguyễn Ngọc Sinh (Tổng Giám đốc) ký chuyển nhượng thể hiện giá chuyển nhượng chỉ là 13.578 đồng/cổ phần, tương đương 34 triệu đồng/m2. Như vậy, so với giá đã được thỏa thuận trong Hợp đồng đặt cọc, tổng giá trị hợp đồng giảm hơn 87 tỷ đồng.
Kết quả điều tra về việc ký hợp đồng chuyển nhượng thấp hơn giá trị đã xác định được các bị cáo Trịnh Xuân Thanh (nguyên Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty CP xây lắp dầu khí Việt Nam – PVC), Đinh Mạnh Thắng (nguyên Chủ tịch HĐQT Cty CP đầu tư và thương mại dầu khí Sông Đà), Thái Kiều Hương (nguyên Phó Tổng Giám đốc Cty Vietsan), Đào Duy Phong (nguyên Chủ tịch HĐQT PVP Land), Nguyễn Ngọc Sinh, Đặng Sỹ Hùng, Huỳnh Nguyễn Quốc Duy đã có sự móc nối, chỉ đạo, thông đồng với các bị cáo Lê Hòa Bình (Chủ tịch HĐQT Cty 1/5, Cty Minh Ngân), Nguyễn Thị Kim Thoa (kế toán trưởng Cty 1/5, Cty Minh Ngân) để thực hiện việc ký Hợp đồng chuyển nhượng cổ phần với giá 34 triệu đồng/m2, thấp hơn giá trị thực tế đã đặt cọc là 52 triệu đồng/m2 với số tiền hơn 87 tỷ đồng để lấy tiền chênh lệch chia nhau chiếm đoạt.
Trong số tiền trên, bị cáo Trịnh Xuân Thanh đã chiếm đoạt được 14 tỷ đồng; bị cáo Đinh Mạnh Thắng đã chiếm đoạt 5 tỷ đồng; Đào Duy Phong đã chiếm đoạt 8 tỷ đồng; Nguyễn Ngọc Sinh chiếm đoạt 2 tỷ đồng; Đặng Sỹ Hùng đã chiếm đoạt 20 tỷ đồng; tổng cộng các bị cáo đã chiếm đoạt được 49 tỷ đồng trong tổng số hơn 87 tỷ đồng.
Đánh giá Trịnh Xuân Thanh giữ vai trò quyết định trong vụ án tham ô này, Viện Kiểm sát khẳng định, Trịnh Xuân Thanh chính là người đã quyết định và chỉ đạo cho chuyển nhượng 12.120.000 cổ phần của PVP Land tại Cty Xuyên Thái Bình Dương cho Lê Hòa Bình với giá 34 triệu đồng/m2, thấp hơn giá trị thực của dự án (52 triệu đồng/m2) với mục đích để chiếm đoạt số tiền chênh lệch. Thực tế, Trịnh Xuân Thanh đã được chia hưởng 14 tỷ đồng từ số tiền chênh lệnh đó.
Cựu Chủ tịch HĐQT PVC bị VKS đề nghị tuyên phạt mức án tù chung thân. Trước đó, tại phiên sơ thẩm vụ án ông Đinh La Thăng cùng đồng phạm, Trịnh Xuân Thanh đã bị tuyên phạt án chung thân.
Đối với bị cáo Đinh Mạnh Thắng, cơ quan tố tụng xác định, bị cáo Thắng được Thái Kiều Hương nhờ tác động đến Trịnh Xuân Thanh và bị cáo đã trực tiếp tác động đến Đào Duy Phong là những người có quyền quyết định trong việc cho phép chuyển nhượng cổ phần của PVP Land tại Cty Xuyên Thái Bình Dương. Sau đó, bị cáo được nhận từ Thái Kiều Hương 5 tỷ đồng, bị cáo Trịnh Xuân Thanh nhận 14 tỷ đồng.
Bị cáo Đinh Mạnh Thắng bị đại diện VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt mức án từ 11-12 năm tù.
Tiến Nguyên
