Phát biểu khai mạc, Thủ tướng đề cập tình trạng nhân dân đang gặp khó khăn về thu nhập do ảnh hưởng của dịch COVID-19, công nhân mất việc làm, người lao động có tiền lương thấp và đất nước đạt tăng trưởng thấp trong 6 tháng đầu năm… Nguyên nhân chính là các dòng vốn đầu tư, kể cả đầu tư xã hội và đầu tư Nhà nước, đều chậm, thấp so với nhiệm vụ kế hoạch. Cho nên, đầu tư công là một trong các “cứu cánh” quan trọng để chúng ta vượt qua khó khăn. “Đầu tư sẽ giải quyết được rất nhiều việc làm, đầu tư thì giải quyết thu nhập cho người lao động, đầu tư góp phần cho tăng trưởng”, Thủ tướng nói.
Theo tính toán của Tổng cục Thống kê, cứ 1% đầu tư thì sẽ góp phần tăng GDP 0,06%. Do đó, trách nhiệm Chính phủ, các địa phương là phải tập trung giải ngân đầu tư công gần 28 tỷ USD, tương đương với 633.000 tỷ đồng.
Thủ tướng phát biểu khai mạc cuộc họp. |
“Mỗi khi làm việc ở địa phương, làm việc với các bộ, ngành, thì các đồng chí đều đề cập là xin nguồn vốn của Nhà nước để đầu tư phát triển địa phương, ngành mình, nhưng khi nhận vốn rồi thì không tổ chức thực hiện đến nơi đến chốn. Điều đó diễn ra nhiều năm, nhiều thập kỷ, nhất là những năm gần đây, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công rất thấp”, Thủ tướng đánh giá.
Về tình trạng giải ngân vốn đầu tư công năm nay, Thủ tướng cho rằng có tiến bộ hơn, đạt trên 20%, tăng so cùng kỳ khoảng 8%, song vẫn còn khối lượng rất lớn chưa được các cấp, các ngành giải ngân. Do vậy, Thủ tướng đề nghị cuộc họp hôm nay tập trung tìm ra nguyên nhân khách quan, chủ quan của việc chậm chạp, ì ạch trong giải ngân vốn đầu tư công, kể cả vốn ODA.
“Phải tìm cho ra được nguyên nhân chủ quan chứ không phải đổ cho khách quan là chính, để chúng ta có tinh thần trách nhiệm trước nhân dân về sử dụng vốn đầu tư Nhà nước trong sự phát triển của ngành, địa phương của mình. Tại sao có những địa phương cùng cơ chế chính sách ấy mà họ đầu tư giải ngân rất tốt, còn nhiều địa phương rất ì ạch?” – Thủ tướng nhấn mạnh, đồng thời lý giải về “bệnh quan liêu, không chịu đi sát, không giải quyết công việc đặt ra và chỉ nói chung chung”.
Toàn cảnh cuộc họp trực tuyến. |
Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành, địa phương đề ra những biện pháp khả thi để thực hiện mục tiêu giải ngân đạt 100% khối lượng vốn năm nay”. Đồng thời đưa ra chế tài xử lý trách nhiệm của người đứng đầu trong vấn đề chậm giải ngân vốn đầu tư công.
Theo Thủ tướng, ngoài biện pháp mà Quốc hội đã trao quyền cho Thủ tướng là điều chuyển vốn đầu tư công của Nhà nước từ địa phương này qua địa phương khác, từ ngành này qua ngành khác, từ công trình này qua công trình khác, thì sẽ có chế tài khác về thi đua khen thưởng, xử lý vấn đề đặt ra, đánh giá cán bộ…
Lấy ví dụ về kinh nghiệm giải ngân vốn đầu tư công tốt tại Ninh Bình, trong đó HĐND tỉnh tổ chức họp mỗi tháng một lần để điều chuyển vốn từ công trình này sang công trình khác; Bí thư, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy xuống hỗ trợ Chủ tịch UBND các huyện, trực tiếp vận động hệ thống chính trị trong vấn đề giải phóng mặt bằng…, Thủ tướng cũng lưu ý, bệnh quan liêu, xa dân là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân.
Thủ tướng đề nghị các đại biểu nêu ra vướng mắc về thể chế pháp luật để giải quyết cho được “3 cái đọng”: vốn đọng, nợ đọng và thủ tục đọng. “Vốn đọng thì có tiền đó mà không tiêu được. Nợ đọng thì hạng mục thi công xong, đã hoàn thành nhưng không quyết toán, cứ ngâm đó mãi. Thủ tục đọng là vấn đề phổ biến hiện nay. Không thể để tình trạng “biết rồi, nói mãi”, năm này sang năm khác như thế. Sau hội nghị phải có hành động”, Thủ tướng nêu rõ.
Khánh An tổng hợp